مقابله مشترک با طرح خاور ميانه بزرگ

پيشنهاد لاريجاني به مقامات مصري:
مقابله مشترک با طرح خاور ميانه بزرگ

حميد احدي

roozonline
خلاصه:
مقامات مصري از طرح علي لاريجاني فرستاده جمهوري اسلامي براي ايجاد صف واحدي از کشورهاي اسلامي برابر طرح خاورميانه بزرگ آمريکا استقبال نکردند. بر اساس اطلاعات رسيده دولت مصر از لاريجاني در حد مورد انتظار ايران استقبال به عمل نياورده و معاون وزارت خارجه براي شرکت در مراسم استقبال وي رفته است.
-->
مقامات مصري از طرح علي لاريجاني فرستاده جمهوري اسلامي براي ايجاد صف واحدي از کشورهاي اسلامي برابر طرح خاورميانه بزرگ آمريکا استقبال نکردند. بر اساس اطلاعات رسيده دولت مصر از لاريجاني در حد مورد انتظار ايران استقبال به عمل نياورده و معاون وزارت خارجه براي شرکت در مراسم استقبال وي رفته است. در حالي که در کشورهائي که از نظر سازماني شغلي همتراز دبير شوراي عالي امنيت ملي ندارند، گاهي به درخواست سفارت هاي ايران، مقاماتي بالاتر از وزير به استقبال حسن روحاني و علي لاريجاني رفته اند و گاه نيز وزيران خارجه اين نقش را عهده دار شده اند.
روابط ايران و مصر که در اولين ماه هاي پس انقلاب به دستور آيت الله خميني به وزير خارجه وقت دکتر ابراهيم يزدي قطع شد، از دوره دوم رياست جمهوري هاشمي رفسنجاني تحولاتي را پشت سر گذاشت؛ اما همواره با مخالفت شديد گروه هاي تندرو و جناح راست روبه رو بود که دستورات بنيانگذار جمهوري اسلامي و وصيت نامه سياسي وي را مستند مخالفت خود با تجديد روابط دو کشور که امضاي قرارداد کمپ ديويد علت آن بود، اعلام مي داشتند. چنان که اولين بار زماني که معاون وزارت خارجه وقت ايران – عباس ملکي – براي ايراد يک سخنراني در همايشي در قاهره به آن کشور رفت با انتقاد شديد روزنامه کيهان روبه رو شد.
اما دو سال پيش همزمان با حضور جناح راست در شوراي شهر، و احمدي نژاد در شهرداري تهران ، طرح تغيير نام خيابان خالد اسلامبولي که از جمله اولين پيش شرط هاي قاهره براي تجديد روابط با جمهوري اسلامي بود، به تصويب رسيد. مقامات قاهره در دفعات گذشته هر بار که ملاقاتي بين مقامات دو کشور اتفاق مي افتاد با اشاره به اين که نام يک تروريست عامل قتل رييس جمهور پيشين آن کشور بر خياباني در تهران است نسبت به اين مذاکرات بي ميلي نشان مي دادند. پس از حمله آمريکا به عراق نيز، حسني مبارک و ديگر مقامات مصري به دليل نقش ايران در عراق، به انتقاد از تهران برخاسته و جمهوري اسلامي را به تلاش براي ناديده گرفتن موقعيت سني ها در عراق متهم کردند.
هفته گذشته با اعلام موافقت دولت مصر با سفر علي لاريجاني به آن کشور اين اميدواري به ميان آمد که زمينه مساعدتري براي عادي سازي روابط دو کشور پديد آمده باشد.
علي لاريجاني روز شنبه به مصر رفت و خبرگزاري جمهوري اسلامي اعلام داشت که پرونده هسته اي ايران در صدر گفتگوهاي وي با مقامات آن كشور قرار خواهد داشت. کيهان بدون اشاره به استقبال معاون وزارت خارجه مصر از لاريجاني و استقبال سرد قاهره از اين گفتگوها نوشت منابع خبري سفر لاريجاني به مصر را يك سفر "سطح بالا" مي دانند چرا كه وي با رئيس جمهور مصرو وزير خارجه اين كشور ملاقات كرده است.
اما همين روزنامه ناگزير شد اذعان دارد که از محتواي ديدار مبارك و لاريجاني خبري منتشر نشده است. لاريجاني در فرودگاه قاهره در آغاز سفر خود اعلام داشته بود که درست است ما اکنون سپر بلا قرار داريم اما همه در خطرند و تنها اتحاد مسلمانان خواهد توانست منطقه را مصون دارد.
حسني مبارك طي ماه هاي اخير چهره اي جنجالي در اظهارنظر درباره ايران بوده و سخنان او خصوصا درباره تاثير ايران بر شيعيان منطقه تنش هايي را موجب شده است. اما آن چه ايران را اميدوار کرد که خواهد توانست با رايزني با مصر تاثيري بر نگراني هاي اعراب بگذارد تلاش هاي اخير حسني مبارک در تعديل موضع آمريكا نسبت به ايران بوده است.
حسني مبارك ماه گذشته در بازگشت از سفر خود به كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس از گفت وگوي خود با معاون رئيس جمهور آمريكا حكايت كرد و به سردبيران روزنامه هاي مصري گفت به چني گفتم يك بار نصيحت مرا گوش كنيد و عليه حمله به ايران هشدار دادم. مبارک گفته بود که به مقامات آمريکائي هشدار داده است که حمله به ايران پيامدهاي وخيمي براي خاورميانه خواهد داشت و عمليات تروريستي را در اين منطقه افزايش و شدت خواهد داد.
روزنامه هاي مصري نوشتند، مبارك خطاب به ديك چني تصريح كرده كه خاورميانه مانند يوگسلاوي يا پاناما كه آمريكا پيشتر در آنها مداخله نظامي كرده نيست بلكه منطقه اي است كه شيعيان در سراسر آن پراكنده اند و دولت ايران به منزله ستون فقرات شيعيان است.
صدا و سيماي جمهوري اسلامي شب گذشته در تفسيري پيرامون سفر لاريجاني به مصر گفت تحليلگران منطقه اي اين سفر را تلاشي از جانب ايران براي ايجاد يك صف اسلامي در برابر اروپا و آمريكا مي دانند. تلويزيون الجزيره هم در گزارشي در اين باره ضمن اشاره به اين مطلب، سفر لاريجاني را نشان دهنده تمايل ايران به نزديكي هر چه بيشتر با عرب ها و در عين حال حاكي از نوعي نرمش از ناحيه مصر و جهان عرب تفسير كرده است. به عقيده مفسر اين شبكه لاريجاني سعي دارد حمايت عرب ها را جلب كند يا لااقل مطمئن شود آنها در رويارويي ايران و آمريكا، جانب غربي ها را نخواهند گرفت.در همين زمان از منابع مصري گزارش مي رسد که رييس جمهور و وزير خارجه مصر در ديدار با دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران به صراحت از سياست هاي جمهوري اسلامي در ايجاد ناامني در خاورميانه انتقاد کرده و تعديل سياست هاي ايران در مورد عراق و ساير کشورهاي منطقه را خواستار شده اند.
تنها نکته مثبتي که به گفته ناظران در سفر لاريجاني به مصر به گوش او خورده همان است که در مصاحبه خود در قاهره به آن اشاره کرد و گفت سخن سنجيده اي از عمروموسي شنيدم مبني بر اين كه كشورهاي عربي بايد در زمينه فناوري هسته اي گام هاي بلندي بردارند و توفيق ايران توفيق همه كشورهاي عربي است.سرانجام اين که مصر ضمن مخالفت با حمله آمريکا به ايران، همچنان از سياست هاي جمهوري اسلامي هم به اندازه کافي انتقاد دارد و از نقش ايران در ايجاد اختلاف بين گروه هاي مختلف در عراق و منطقه ناراضي است. از همين رو احتمال عادي شدن روابط دو کشور در آينده نزديک همچنان در ابهام است.